Samenvatting van de antwoorden op de enquête van de Stichting Gehandicapten Wassenaar (SGW), zomer 2020
Inleiding
Om een beter inzicht in de groep van mensen met een beperking in Wassenaar te krijgen, heeft de SGW in de zomer van 2020 een enquête opgesteld en deze op diverse manieren onder de aandacht van het Wassenaarse publiek gebracht.
Op 21 augustus is de enquête afgesloten nadat tenminste 2 weken al geen reacties meer waren binnengekomen. Hoewel op voorhand geschat werd dat tenminste 150 personen in aanmerking kwamen om de enquête in te (laten) vullen, hebben uiteindelijk 32 personen dat ook daadwerkelijk gedaan. Of de reacties een representatief beeld van de doelgroep geven, lijkt daarmee twijfelachtig. Toch denken we dat met name de vaker voorkomende reacties een waardevolle start voor verder beleid en actie kunnen zijn.
Getalsmatige uitkomsten
Op de vraag naar het soort aandoening gaf men (meerdere gelijktijdige antwoorden mogelijk) het volgende aan. Motorisch 40.6 %, chronisch 40.6 %, verstandelijk 37.5 %, niet-aangeboren-hersenletsel 9.4 %. Bij Anders (18.8 %) noemde men ondermeer spierziekte, PTSS, Down en Autisme.
Op de vraag hoe lang men de beperking heeft, antwoordde men: vanaf de geboorte 59.4 %, al meer dan 10 jaar 31.3 % en minder dan 10 jaar 9.3 %.
Verder bleek 50 % van de invullers vrouw, 40.6 % man en 9.4 % wilde geen opgave doen.
De leeftijd van de invullers varieerde van jonger dan 12 tot 78 jaar. Naar leeftijdsklassen verdeeld was 10.3 % jonger dan 15 jaar, 20.7 % tussen 15 en 30 jaar, 24.1 % tussen 31 en 50 jaar, 20.7 % tussen 51 en 65 jaar en tenslotte was 24.1 % ouder dan 65 jaar.
De woonsituatie werd als volgt aangegeven. Samen met partner/gezin leeft 34.4 %, bij de ouders woont 25 %, in een woonvoorziening/instelling verblijft 15.6 %, alleenstaand is 9.4 %, terwijl men eveneens in 9.4 % zelfstandig met zorg is. Andere vormen zijn deels woonvoorziening/deels bij ouders en professionele zorg.
Tot slot deed het ons als SGW plezier te lezen dat 71.9 % in meer of mindere mate bekend bleek te zijn met SGW en haar activiteiten.
Inhoudelijke antwoorden
Welke zorgverleners zijn betrokken? Op deze vraag antwoordde 12.5 % geen contact met een zorgverlener te hebben. De overigen hebben met name met hun huisarts, specialist en fysiotherapeut te maken, terwijl vaak ook nog ADL zorgverleners worden genoemd.
De vragen over mogelijke probleemgebieden (Sociaal, Emotioneel/ Gezondheid, Sport, Bewegen/ Mobiliteit, Participatie/ Discriminatie/ Inclusie/ Huisvesting/ Overige) werden alle uitvoerig van een reactie voorzien.
Op Sociaal en Emotioneel gebied gaf 43.8 % aan geen problemen te hebben. De overigen geven uiteenlopende problemen aan als eenzaamheid, onbegrepen worden en gevoelens van frustratie om wat men niet meer kan.
Op het gebied van Gezondheid, Sport, Bewegen gaf slechts 6.3 % aan geen problemen te ervaren. De overigen geven met name aan dat de mogelijkheid tot aangepast sporten voor hen in Wassenaar ontbreekt, dat informatie daarover ontbreekt en dat aangepast vervoer naar reguliere sportactiviteiten problematisch is. Ook wordt genoemd dat bewegingsactiviteiten als wandelen, dansen of een soos voor de doelgroep in Wassenaar ontbreken.
Rond Mobiliteit en Participatie geeft 25 % aan geen problemen te ervaren. De overigen maken melding van de lange wachttijden van de Regiotaxi, de slechte toegankelijkheid van winkels en restaurants, de slechte toestand van trottoirs voor rolstoelgebruikers. Tot slotte wordt ook nog het tekort aan speciale gereserveerde parkeerplaatsen genoemd.
Discriminatie is voor 71.8 % van de invullers geen issue. Waar dat wel ervaren wordt, meldt men uiteenlopende zaken waar onvoldoende met mensen met een beperking rekening wordt gehouden. Variërend van over trottoirs hangend tuingroen, op het trottoir liggende dikke oplaadkabels tot het gebruik van het negatieve woord “invalide”. Daarnaast wordt het onbegrip genoemd als de beperking niet of niet duidelijk waarneembaar is. Tot slot worden nog vervoersproblemen bij obesitas en te vroeg in de ochtend geplande activiteiten genoemd.
Op het gebied van Inclusie ervaart 50 % geen problemen. De andere 50% geeft uiteenlopende probleemervaringen aan. Bijvoorbeeld het steeds opnieuw voor overheid en gezondheidszorg de eigen onveranderlijke situatie moeten toelichten. Of de vereenzaming die specifiek in deze Coronatijd optreedt bij deze kwetsbare groep. Ook genoemd, het gebrek aan werkaanbod in Wassenaar voor de doelgroep. Tot slot, het vinden van aansluiting bij kinderen zonder beperking (hoewel dat via contacten op school deels wel lukt).
Over Huisvesting heeft 62.5 % geen problemen te melden. Bij de overigen ook hier weer een variatie aan ervaringen. Zo geeft men aan dat er geen woonvorm is voor mensen met een normaal IQ, die veel extra begeleiding nodig hebben. Ook zegt men dat het wonen met een beperking in de Bonte Oslaan onvoldoende onder de aandacht wordt gebracht. Verder dat koophuizen in Wassenaar voor mensen met een lichamelijke beperking onbetaalbaar zijn. Tenslotte dat Wassenaar onvoldoende woonplekken voor mensen met een meervoudige beperking heeft.
Probleem op een Ander gebied ervaart 62.5 % niet. De overigen geven aan dat men vriendschap mist. Dat bureaucratie op vele gebieden (o.a. vervoer, allerlei regelingen) overheerst, waarbij men een centrale regisseur/consulent aanbeveelt. Dat men financiële zorgen heeft. Dat de gemeente haar beloften inzake huisvesting niet nakomt. Tenslotte nog dat men erg lang moet wachten tot een rolstoel die kapotgaat weer gerepareerd is.
Op de vraag of men zich voldoende ondersteund voelt door de zorgverlener antwoordt 65.6 % positief, terwijl 9.3 % het niet van toepassing verklaart. De overigen noemen het gevoel dat men zich soms te veel moet aanpassen aan de mogelijkheden van de zorgverlener, dat ook het eigen gezin aandacht verdient, dat af en toe een wakend oog van de huisarts gemist wordt en dat het steeds te lang duurt als extra hulp benodigd is.
Op de vraag of men zich voldoende ondersteund voelt door de rijksoverheid antwoordt 28.1 % positief, terwijl 15.6 % geen oordeel geeft. De overigen geven een veelheid aan reacties. Genoemd worden de steeds veranderende regels voor het PGB, noodzakelijke medicatie die niet wordt vergoed, onzekerheid door wijzigende wet- en regelgeving, het niet werken van de Participatiewet en het tekort aan voldoende woonplekken. Tenslotte wordt een aantal malen aangegeven dat men onvoldoende zicht heeft op de ondersteuning die men vanuit de rijksoverheid zou kunnen krijgen.
Op de vraag of men zich voldoende ondersteund voelt door de gemeente Wassenaar antwoordt 37.5 % positief, terwijl 6.3 % geen oordeel geeft. Ook hier geven de overigen een groot aantal reacties. Vervoer wordt soms als een probleem ervaren. Daarnaast mist men de enige jaren geleden afgeschafte reiskostentoeslag en de vergoeding voor extra zorgkosten. Dat geldt ook voor sportfaciliteiten en een activiteitencentrum. Wat nog opvalt is dat de ervaringen met de Wmo variëren van heel goed tot heel slecht.
Van de ondervraagden zegt 75 % wel een idee voor verbetering in de gemeente te hebben. De vele ideeën lopen van meer mogelijkheden voor wonen en dagopvang tot het vergroten (ook op scholen) van het bewustzijn wat het betekent met een beperking te leven. Andere ideeën betreffen het toegankelijker maken en houden van trottoirs, fietspaden en winkelgebied, het aanbieden van goede parkeerplaatsen, het beter faciliteren van rolstoelgebruikers die met de bus willen, het aanbieden van hulp bij kleine klusjes/boodschapjes. Een agenda voor sociale inclusie zou welkom zijn en ook één loket waar men voor alle vragen terecht kan.